Efsane Bir Orkestra / Bembeya Jazz

Gine'nin müzik kültüründen dünyaya sesini duyuran efsane bir orkestra var; BEMBEYA JAZZ...

Gine, 1958 yılında Fransa`dan bağımsızlığını ilan etmiş bir ülke. Diktatör liderleri Sekou Toure, 1960-70 yılları arasında Gine Halk Müziği'nin modern yorumunu oluşturmak için, devlet desteği ile oluşturulan ve yönlendirilen birçok orkestranın kurulmasını hedefleyen bir yapılanma geliştirir. Bu yapılanmanın amacı, Fransız kültürünün etkisinde olan Gine halkının kendi özünü bulması yolunda müziği de kullanabilmektir. Ülke Fransız marşlarından temizlenir, yeni ülkenin yeni müziğinin temsilcileri orkestralar, devlet desteği ile bir bir kurulurlar. Syliphone adında bir marka altında müzisyenlerin çalışmaları teker teker kaydedilir. Syliphone bir kayıt şirketi olmaktan çok devletin `authenticite` adını verdiği müzik politikasını yaşama geçiren bir devlet kurumudur o yıllarda. Böylelikle kayıtları Syliphone`dan çıkan onlarca grup Gine`nin kültürel atmosferini değiştirip dönüştürmeye başlarlar. Sadece Gine`de değil tüm Afrika`da beğeni ve ün kazanırlar.


1960`larda ün kazanan caz orkestralarından biriydi Bembeya Jazz. Devlet tarafından kurulan orkestraların aksine 1961 yılında Aboubacar Demba Camara tarafından kurulan orkestra, 1966 yılında Gine`nin resmi ulusal orkestrası haline gelmiş. Gine`nin müzik kültüründe 35 yılı aşkın zamandır çok önemli bir rol oynayan orkestranın yaptığı müzik `Gine Halk Müziği` olarak benimsenmiş ve tanınmış.


Bembeya Jazz`ın bu başarısı, Gine`nin başkentinden kilometrelerce ötede bir kuzey kasabası olan Beyla`dan; Gine, Gambiya, Senegal, Mali gibi eski Mali İmparatorluğu ülkelerine önüne geçilemez bir şekilde yayılır. Efsane orkestra, 60`ların sonu 70`lerin ortalarında, Afrika`nın geniş coğrafyasında, birçok ülkede, sayısız konser verir. Dahası Moskova`da hatta Küba`da bile sahne alırlar. Bu yayılma ve tüm bu konserler, diktatör Toure`nin müzik politikasının haklı çıktığının ve kültürel Rönesans`ının başarıya ulaştığının en büyük göstergelerinden biridir.

Elektro gitar, bakır üflemeliler, vurmalı aletler ve vokallerden oluşan bu orkestranın üye sayısı, zaman içinde 15 ile 25 arasında değişti. Gine geleneksel halk müziğini, Kongo geleneksel halk müziği ve İslâmî motiflerle bir arada sunan Bembeya Jazz da 1950`lerin ikinci yarısının başlarında Afrika`da yapılan diğer kayıtlar gibi o günlerde popüler olan Küba` dan ilham almış.



1973`de, birçok konser ve albümden sonra, Bembeya Jazz, karizmatik solisti ve aynı zamanda orkestranın kurucusu Aboubacar Demba Camara`yı, Senegal`de bir trafik kazasında kaybetmenin acısını yaşadı ve 1980`lerde bir süre dağıldı. Buna rağmen orkestra, Afrika pop müziğinin efsanevi gitaristi, `elmas parmaklar` lakaplı Sekou Diabate` ile güçlenerek, 1991`de toparlanmış, 2000`in ilk zamanlarında Avrupa`da ve Kuzey Amerika`da konserler vermiştir.
En son albümünü 2007`de çıkaran Bembeya Jazz, elemanlarının birçoğunun değişmesine rağmen Afrika ruhunu bizlere yaşatmaya devam ediyor.



BEMBEYA JAZZ’IN TARİHÇESİ İÇİN BURAYI TIKLAYIN


Şimdi bu efsane orkestrayı dinlemeye ne dersiniz?